Twój koszyk jest pusty
Liczba produktów w koszku: 0.
Lokalizacja: województwo łódzkie, powiat łowicki, gmina Bielawy
Rodzaj obiektu: | Dwór |
Zastosowanie: | własność prywatna |
Stan zachowania: | Odrestaurowany |
Zespół: | dworsko-parkowy |
Skład zespołu: | dwór, park |
Numer rejestru: | 522 (dwór), 475 (park) |
Organ wpisujący: | Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Łodzi |
Data wpisu: | 27 Gru, 1979 |
Przeczytaj więcej informacji o dworze w Borowie. Poznaj jego historię. Miłego czytania!
Pierwsza wzmianka o Borowie pochodzi z 1386 r. Od poł. XIX w. do 1945 r. majątek należał do rodziny Grabskich. Pierwszym jego właścicielem z tej rodziny był Feliks Grabski, którego dziadek utracił swój majątek szlachecki. Dorobił się on sporego majątku, uprawiając buraki cukrowe, dzięki czemu mógł w 1859 r. kupić od Grabowskich majątek w Borowie nad Bzurą niedaleko Łowicz. Z małżeństwa z drugą żoną, Stanisławą Mittelstaedt - córką Juliana Seweryna i Józefy Zakrzewskiej, siostry Ignacego Zakrzewskiego, historyka, posła do niemieckiego Reichstagu - urodziło się Feliksowi troje dzieci.
W 1871 r. w Borowie urodził się Stanisław Grabski - polityk, ekonomista, poseł na Sejm Ustawodawczy oraz I kadencji w II RP, wiceprzewodniczący Krajowej Rady Narodowej w latach 1945-1947. Zmarł w 1949 r.
W 1872 r. urodziła się Zofia Grabska. Do 10 roku życia pobierała nauki w domu, a następnie kształciła się w Warszawie, gdzie ukończyła tzw. Latający Uniwersytet i zdała egzamin rządowy na nauczycielkę matematyki. Była członkiem Ligi Narodowej i działaczką PPS. W latach 1894-1896 przebywała na zesłaniu w Rosji, w Permie i Jekaterynosławiu. Z pierwszego małżeństwa z Dymitrem Kirkorem miała syna Stanisława Kirkora, który w II RP był urzędnikiem w ministerstwie skarbu. W 1905 r. poślubiła drugiego męża Józefa Kiedronia, któremu urodziła dwóch synów: Władysława i Jana. Razem z mężem zamieszkała na stałe w Dąbrowie na Śląsku Cieszyńskim. Od 1925 r. mieszkała Siemianowicach. Została działaczką Macierzy Szkolnej Śląska Cieszyńskiego, a w latach 1918-1920 r. była członkinią Rady Narodowej Śląska Cieszyńskiego. Należała do Narodowej Organizacji Kobiet. Po śmierci męża w 1932 r. wycofała się z życia publicznego. W czasie powstania warszawskiego przebywała w Warszawie. W 1945 r. przeniosła się do Borowa, gdzie zrekonstruowała swoje pamiętniki, które zaginęły w powstaniu.
W 1874 r. na świat przyszedł Władysław Dominik Grabski. W latach 1883-1892 był uczniem V Gimnazjum Filologicznego w Warszawie, gdzie uczestniczył w spotkaniach tajnych kółek samokształceniowych, będąc pod wpływem myśli socjalistycznej. W 1892 r. rozpoczął studia w Paryżu. Do 1894 r. był studentem na École des Sciences Politiques. Równolegle studiował historię i ekonomię na Sorbonie. W latach 1895–1896 odbył praktykę rolniczą w Woli Trębskiej. Następnie spędził rok w Halle, gdzie uczył się agronomii. W 1897 r. śmierć ojca zmusiła Władysława do powrotu do kraju. Osiadł w rodzinnym majątku w Borowie, gdzie prowadził działalność gospodarczo-społeczną i naukową, zajmując się głównie tematyką wiejską. W 1899 r. założył pod Kutnem rolniczą stację doświadczalną, która była drugą tego typu stacją w Królestwie Polskim. W 1901 r. założył fabrykę spółdzielczą Spójnia, a w 1903 r. drugie na ziemiach polskich chłopskie kółko rolnicze Jutrzenka w Bocheniu pod Łowiczem, a także jedną z pierwszych spółdzielni mleczarskich. W 1904 r. zorganizował oraz przez pewien okres prowadził Towarzystwo Melioracyjne w Warszawie. W 1905 r. założył pierwsze w Królestwie Polskim spółdzielcze chłopskie Powiatowe Towarzystwo Rolnicze w Łowiczu. Tworzył również kasy spółdzielcze dla chłopów, wspierał szkoły rolnicze, a w rodzinnym Borowie sponsorował nielegalną polskojęzyczną szkołę dla dzieci włościańskich. W latach 1905-1912 był trzykrotnie wybierany jako poseł ziemi warszawskiej do rosyjskiej Dumy Państwowej z ramienia prawicy. W czasie I wojny światowej został uwięziony przez Niemców. W 1918 r. objął funkcję ministra rolnictwa w gabinecie J. Świerzyńskiego. W okresie 23 czerwiec - 24 lipiec 1920 r. pełnił funkcję premiera, a następnie różne funkcje państwowe. 19 grudnia 1923 r. stanął na czele rządu pozaparlamentarnego. Był autorem reformy walutowej z 1923 r. Opracował ustawę o naprawie skarbu i reformie walutowej, która polegała na likwidacji deficytu PKP, dwóch ministerstw i interwencji giełdowej. W efekcie zrównoważono budżet, powstał prywatny Bank Polski i dokonano wymiany starej waluty marki polskiej na złotego w relacji 1,8 mln marek polskich na 1 złotego. Minusem było obciążenie kapitału prywatnego, a w efekcie poprzez wzrost podatków spadek koniunktury gospodarczej i wzrost bezrobocia. Było to przyczyną nawrotu inflacji i ustąpienia rządu Grabskiego. Po dymisji Władysław zajął się pracą naukową w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Władysław Grabski zmarł w 1938 r. w Warszawie.
Po II wojnie światowej część majątku została rozparcelowana. Dwór, park i zabudowania gospodarcze przekazano powstałemu tu PGR – Hodowli Roślin „Borów” Spółka z o.o., która swoją siedzibę miała tutaj do lat 90. XX w. Obecnie dwór jest własnością prywatną.
Nie znana jest data powstania wcześniejszego dworu należącego do rodziny Grabowskich. Obecny dwór powstał na pocz. XX w. z inicjatywy Władysława Grabskiego, który przejął majątek po śmierci ojca. Przebudowę dworu zlecił on inż. Leonowi Danielewiczowi, który zaprojektował m.in. Park Skaryszewski w Warszawie. Dwór w Borowie jest to budynek murowany z cegły, otynkowany, na planie prostokąta o regularnej bryle, podpiwniczony, z mieszkalnym poddaszem. Pokryty jest dachem mansardowym z dachówki ceramicznej z facjatkami oraz oknami powiekowymi. Elewacja frontowa jest siedmioosiowa z trzyosiowym, czterokolumnowym portykiem toskańskim, który wieńczy trójkątny szczytem. Na osi głównej budynku znajduje się wejście z półokrągłym nadświetlem, zaś na osiach bocznych są eliptyczne otwory okienne. Otwory okienne posiadają dekoracyjne, drewniane opaskami. Na elewacji bocznej znajduje się wnęka ujęta parą kolumn toskańskich, którą poprzedza otwartym tarasem. Do dworu dostawiono parterową siedmioosiową oficynę. Dwór otacza obszerny park krajobrazowy, który powstał w latach 20. XX w. wg projektu Stefana Rogowicza.
Opracowała: Aleksandra Szafrańska-Dolewska, zdjęcie: Tadeusz Nowiński (udostępniono za zgodą autora).
Indico S.C. , Przyjaźni9, 84-215 Gowino
NIP: 5882424318, REGON: 366309509
Kontakt z redakcją: