Twój koszyk jest pusty
Liczba produktów w koszku: 0.
Lokalizacja: województwo łódzkie, Miasto Łódź, Dzielnica Śródmieście
Rodzaj obiektu: | Pałac |
Zastosowanie: | Instytut Europejski |
Stan zachowania: | Odrestaurowany |
Zespół: | pałacowo-ogrodowy |
Skład zespołu: | pałac, ogród, pawilon ogrodowy, stróżówka z oficynami, stajnia, wozownia, ogrodzenie z bramą, dziedziniec frontowy |
Numer rejestru zabytków: | A/310 |
Data wpisu: | 31 Sie, 1987 |
Przeczytaj więcej informacji o pałacu Schweikertów w Łodzi. Poznaj jego historię. Miłego czytania!
Twórcą potęgi rodu Schweikertów był Fryderyk Wilhelm Schweikert. Urodził się on w 1837 roku w Starowej Górze pod Łodzią. Był synem wiejskiego kowala, Jana Jakub Schweikerta, który w 1800 roku przybył z Wirtembergii i osiadł razem z innymi szwabskimi kolonistami w Starowej Górze. Fryderyk pierwsze interesy zaczął robić w Pabianicach, z których w 1865 roku wyjechał do Łodzi. Założył ręczną tkalnię przy ul. Piotrkowskiej 56, po czym u zbiegu dzisiejszej al. Piłsudskiego i ul. Sienkiewicza postawił dwupiętrową tkalnię chustek wełnianych. W 1893 roku kupił od Alfreda Gombergera parcelę przy ul. Wólczańskiej 215, tworząc podwaliny swego imperium przemysłowego. W 1899 roku przedsiębiorstwo zostało zmienione w spółkę akcyjną. Fryderyk Schweikert ożenił się z Amalią Hampel, z którą miał trzech synów: Ludwika, Oskara i Roberta. Ludwik po ukończeniu studiów w Zurychu założył zakłady chemiczne w Pabianicach, które do dziś znane są jako zakłady farmaceutyczne "Polfa". Na przełomie XIX i XX wieku przy obecnej ul. Piłsudskiego 12 w Pabianicach postawił rezydencję eklektyczną. Zginął w Rosji podczas I pierwszej wojny światowej. Oskar po śmierci ojca w 1902 roku został wiceprezesem i dyrektorem technicznym jego fabryki. Swoją willę wybudował przy ul. Wólczańskiej 213, czyli tuż obok domu ojca.
Spośród braci Schweikertów największą zaradnością wykazał się Robert. Ożenił się on z Emmą Bennich, z którą miał troje dzieci: Łucję, Małgorzatę i Roberta Alfonsa. Robert zarządzał fabryką ojca. Był też właścicielem okazałej kamienicy z 1896 roku przy ul. Piotrkowskiej 147 i pałacu przy ul. Piotrkowskiej 262.
W 1891 roku, Teresa John, wdowa po słynnym łódzkim fabrykancie Józefie Johnie, właścicielu domu i fabryki metalowej przy ul. Piotrkowskiej, kupiła działkę od kupca Henryka Finstera. W 1909 roku sprzedała ją fabrykantowi Rudolfowi Kellerowi. Architekt Lew Lubotynowicz zaprojektował rezydencję, którą zbudowano w 1910 roku. W czerwcu 1912 roku pałac w surowym stanie Rudolf Keller sprzedał Robertowi i Emmie Schweikertom, którzy w następnym roku ją wykończyli i wyposażyli.
Po śmierci Roberta w 1931 roku i Emmy w 1933 roku, połowę nieruchomości odziedziczyły dzieci: Łucja Eisenbraun, Małgorzata Cattiene i Robert Alfons Schweikert. Po II wojnie światowej pałac przeszedł na własność Skarbu Państwa. Stał się siedzibą najpierw Polskiej Partii Robotniczej, a potem Związku Walki Młodych, Związku Młodzieży Polskiej i Związku Młodzieży Socjalistycznej. W latach 60. mieścił się w nim również dom kultury pod patronatem zakładów dziewiarskich "Olimpia". Od 1976 roku jedynym użytkownikiem było ZSMP. W okresie stanu wojennego, od 13 grudnia 1981 roku do 1983 roku w obiekcie stacjonowały służby Milicji Obywatelskiej i służby Zmotoryzowanych Oddziałów Milicji Obywatelskiej. W 1991 roku obiekt otrzymał w użytkowanie Ośrodek Studiów Europejskich Uniwersytetu Łódzkiego, pałac poddano renowacji i od 1993 roku znajduje się w nim Instytut Europejski.
Budynek powstał w 1910 roku według projektu Leona Lubotynowicza. Odróżnia się od większości łódzkich siedzib fabrykanckich. Usytuowany jest na wzgórzu, z dala od fabryki. Nawiązuje do francuskiego typu pałacu entre cour et jardin, który charakteryzuje się symetrią, harmonią i dużą skalą. Pałac jest neobarokową budowlą wolnostojącą, jednopiętrową z wysokim parterem, pokrytą dachem mansardowym. Elewacja frontowa posiada portyk kolumnowy z półkolistym podjazdem. Przed pałacem znajduje się reprezentacyjny dziedziniec, który wytyczony został przez postawione po bokach wolnostojące budynki gospodarcze – stróżówkę z oficynami, stajnię i wozownię oraz żeliwne ogrodzenie z dwiema bramami, które oddzielają go od ulicy. Z tyłu pałacu znajduje się ogród w stylu włoskim z symetrycznymi prostokątnymi kwaterami, rzeźbami i fontanną. Dekoracja zewnętrzna pałacu nawiązuje do uproszczonych form klasycystycznych, historycznych, nadając budowli charakter modernistyczny. Klasycyzujące wnętrza zachowały znaczną część pierwotnych dekoracji.
Pałac Schweikertów wielokrotnie „występował” w filmach. Kręcono tu sceny do „Ziemi obiecanej” Andrzeja Wajdy, „Przypadku” Krzysztofa Kieślowskiego, „Cudownego dziecka” Waldemara Dzikiego, „Stawki większej niż życie”, "Arii dla atlety" Filipa Bajona czy „Kariery Nikosia Dyzmy” Jacka Bromskiego.
Opracowała: Aleksandra Szafrańska-Dolewska
Zdjęcia:
Indico S.C. , Przyjaźni9, 84-215 Gowino
NIP: 5882424318, REGON: 366309509
Kontakt z redakcją: